2Ege University Faculty of Medicine, Department of Psychiatry, Asst. Assoc. Dr.
Abstract
Although schizophrenia is generally regarded as an illness with onset in late adolescence or early adult life, a sizeable minority of patients first become ill in middle or old age. Inconsistencies in diagnostic systems and nomenclature, coupled with a tendency among most schizophrenia researchers to ascribe late onset psychoses to organic factors, have led to such cases occupying an ambiquous position in relation to schizophrenia. In terms of epidemiology, symptom profile and identified pathophysiologies, the diagnoses of late onset schizophrenia have face validity and clinical utility. General adoption of these categories will foster systematic investigation of such patients. Both developmental and degenerative processes that affect specific brain circuitry have been implicated and intensive study of late onset patients may ultimately shed light on etiology.
2Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Yrd. Doç. Dr.
Geç başlangıçlı şizofreni denildiğinde iki farklı kavram akla gelmektedir. Birincisinde hastalığın ilk bulgularının 40 yaşın üzerinde ortaya çıkması söz konusudur. Diğerinde hastalığın ilk bulguları 60 yaşından sonra başlamaktadır ki bu çok nadir bir durumdur. İngiliz ve Amerikalı psikiyatristler geç başlangıçlı şizofreni yerine geç parafreni terimini kullanmışlardır. Bugün ne ICD-10 ne de DSM-4 geç başlangıç kategorisini kullanmamaktadır. Önerilen tanı kategorileri arasında 45-59 yaşları arasında başlayan şizofrenik bozukluk için "geç başlangıçlı şizofreni" bulunmaktadır. Uluslararası geç başlangıçlı şizofreni grubu (Robert Howard, Peter V. Rabins, Mary V. Seeman ve Dilip V. Jeste) bu konuyla ilgilenen ve çalışan dört araştırmacı tarafindan 1999 yılında oluşturulmuştur. Bu grubun ortak görüşü, 40 yaşın üzerinde başlayan şizofreni olgularını içeren "geç başlangıçlı şizofreni" tan ısının geçerliliği olduğudur. Böyle bir sınıflamanın yaşla birlikte göreceli olarak değişen risk etkenleri açısından yararlı olduğu savunulmaktadır. Avrupalı psikiyatristler geç başlangıçlı şizofreni tanısına destek vermekle birlikte bunun erken başlangıçlı şizofreniden farkına ilişkin kanıtlar istemektedir. Amerikan bakış açısı ise bu tanıların gerçekten şizofreninin bir formu olup olmadığı üzerinde durmaktadır.